Wanneer ik een tekst voor een website schrijf, bijvoorbeeld voor dit blog, benader ik de tekst op een aantal verschillende manieren. Een artikel of blogpost is ook geen losstaand ding. Het heeft een taal, een publiek, en één of meer functies. Hieronder de vier stappen die ik volg wanneer ik een tekst voor het web schrijf.
Schrijf ik wel correct Nederlands?
Als tekstschrijver, voor een website of anderszins, neem ik mijn vak, en dus mijn taal, heel serieus. Geen taalfouten dus! De meeste tikfouten corrigeer ik meteen tijdens het schrijven, wanneer ik ze op mijn scherm zie verschijnen. Zodra het artikel af is, lees ik het één keer grondig door en haal alle schrijffouten en kromme grammaticale constructies eruit die ik op dat moment zie. Daarna, zoals managers dat graag zeggen, ‘parkeer ik dit probleem even’. De tweede ronde doe ik net voordat ik mijn tekst ter goedkeuring aan mijn opdrachtgever stuur.
Een tekstschrijver voor een website kent haar publiek én haar media
Nu is het tijd om mijn ego als schrijfster even opzij te zetten, en de tekst te gaan lezen met de ogen van mijn beoogde publiek. Dat valt meestal niet mee! Ik vind dit zelf de moeilijkste stap: even mijn eigen smaak en opvatting opzij zetten en gewoon mijn lezer wórden. Misschien moet ik voor even mijn opleidingsniveau veranderen of het jargon van een subsidieadviseur spreken. Het kan ook zijn dat ik spontaan niets meer van computers weet.
Tekstschrijven is een kwestie van empathie
Goed schrijven vereist ook en vooral een vermogen tot meeleven en inleven. Kan ik mij als tekstschrijver – voor een website nog wel – voorstellen hoe het is om niets van computers te weten? Kan ik dat vertalen in wat mijn lezer nodig heeft bij een uitleg over computerveiligheid? Of, een stapje moeilijker, kan ik mij verplaatsen in de manager bij een zorginstelling die op zoek is naar vernieuwende communicatie-instrumenten? Een echt goede tekstschrijver kan dit (bijna) altijd en overal. Dat dit inspanning en grondig vooronderzoek vergt, lijkt me duidelijk. En het resultaat is de investering ook altijd waard, in ieder geval voor mij als schrijfster. Dan heb ik weer wat geleerd!
Op dit punt gebeurt er ook iets heel belangrijks in mijn schrijvershoofd. Ik ga nu namelijk ook kritisch kijken naar mijn mediagebruik. Heb ik duidelijke en passende afbeeldingen? Kan ik naast mijn tekst ook een geschikte video presenteren? Soms kom ik er dan achter dat ‘gewoon opschrijven’ juist niet de beste manier is. De afbeelding drukt de emotie soms beter uit, de instructie in het filmpje is duidelijker dan het in geschreven vorm ooit kan worden. Jammer van de tekst, maar de wens van het publiek gaat dan voor.
Tekstschrijvers spreken de taal van hun publiek
‘De taal van je publiek spreken’ is méér dan alleen jargon. Het gaat over woordkeus en zinsbouw en over het gebruik van aansprekende beelden. Over dat akelig dunne lijntje tussen eenvoudig en kinderachtig. Bovenal is de zoektocht naar een gemeenschappelijke taal een daad van respect en begrip. Ik heb als tekstschrijver (en als mens) werkelijk de wil om de ander te begrijpen en van daaruit betekenisvol te communiceren met opdrachtgever en publiek.
Ik ga toch nog even uitweiden over jargon, want de keuzes daarin blijven moeilijk. Aan de ene kant ziet het er belachelijk uit bij overmatig gebruik, en werkt de ene vaktaal sterker op de lachspieren dan de andere. En de lach, daar hebben we cabaretiers voor, dat is meestal niet mijn taak als tekstschrijver.
Aan de andere kant zorgt het juiste jargon op de goede plek wél voor een betrouwbare indruk. Je komt immers over als iemand die zijn vakgebied goed kent. Een ziekenhuis zal bijvoorbeeld geen ‘dokters voor hartziekten’ in dienst hebben, maar ‘cardiologen’. Een handig criterium: je gehalte aan vaktaal is goed wanneer een voetnoot of twee voldoende is voor de uitleg.
Bereikt de tekst zijn doel?
Een artikel op een website staat daar meestal met een doel. Iemand met een webshop wil allicht een paar goede, wervende teksten bij zijn producten. Een advocaat geeft misschien wat uitleg bij de belangrijkste wetten binnen zijn vakgebied en over de procedure die hij volgt bij een rechtszaak. Een vereniging heeft waarschijnlijk een pagina waarop de leden van het bestuur zich voorstellen. Samengevat, het hoofddoel van een tekst is meestal óf informeren, óf verleiden. Elk soort tekst heeft zijn eigen uitdagingen.
Een informatieve tekst
Bij een informatieve tekst vind ik het heel belangrijk dat de lezer de informatie ook echt begrijpt. Dan kijk ik extra goed of mijn taalgebruik past bij het niveau van mijn doelgroep. Of de voorbeelden die ik aanhaal, passen in hun belevingswereld. Informatie logisch indelen en waar mogelijk een tekening of foto gebruiken in plaats van tekst, blijft voor mij hoofdzaak. (En één van mijn grootste ergernissen wanneer dat niet goed is gedaan.) Vooral als tekstschrijver voor een website heb je zoveel mogelijkheden om andere media in te zetten voor je doel. Gebruik ze!
Een wervende tekst
Bij een verleidende tekst gaat het eigenlijk om twee dingen. Eén, je wilt mensen een actie laten ondernemen, zoals een aankoop doen of zich inschrijven voor je nieuwsbrief. Twee, je wilt ze een goed gevoel geven over zichzelf omdat ze die actie hebben ondernomen. Voor het eerste moet je overtuigend zijn, voor het tweede meelevend. Bij het eerste sta je op je zeepkist het volk toe te spreken, bij het tweede geef je iemand een bos bloemen.
De variaties en mogelijkheden rondom deze twee thema’s zijn zowat eindeloos. Je doelgroep speelt hier alweer een belangrijke rol. Voor de één werkt een rechtstreekse benadering uitstekend, bij de ander moet je op je subtielst te werk gaan. Het zit in uiterst kleine dingen zoals een groen vinkje bij een correct ingevuld formulierveld. Het succesvol verleiden van je doelgroep is niet voor niets een compleet en essentieel segment van onze economie: marketing.
Tekstschrijver voor een website? Dan ook SEO.
Wanneer ik met veel plezier een tekst heb geproduceerd die ik op alle punten een dikke voldoende geef, is hij klaar voor de zoekmachineoptimalisatie (SEO). Waarom, vraagt de kritische en internetbewuste lezer, doe jij je SEO niet als eerste? Je schrijft toch teksten voor websites?
Mijn antwoord daarop luidt dat ik het belangrijkste onderdeel van mijn SEO als eerste heb gedaan. Namelijk, het schrijven van een goed en waardevol artikel. Wanneer mogelijke klanten nu mijn website tegenkomen in de zoekmachine en erop klikken, komen ze terecht op een pagina waar ze als het goed is ook een tijdje willen blijven. En als het helemaal top is, ondernemen ze ook nog de gewenste actie. Ik kan het niet genoeg benadrukken: SEO gaat pas echt voor je werken als je ook echt iets te bieden hebt.
De stap die nog rest voor het artikel zelf is zorgen dat de zoekmachine het ook kan vinden met behulp van de juiste zoekwoorden. En het bovenaan de lijst zet. On-page SEO dus. Praktisch gesproken betekent dat in ieder geval: correct zoekwoordgebruik, enkele logische links naar andere delen van de website, een aantrekkelijke snippet schrijven en het bedenken van de juiste SEO-titel.
Ziezo
Nu ik mijn tekst vanuit alle invalshoeken bekeken en verbeterd heb, controleer ik nog één keer op taalfouten. Daarna kan hij voor review en goedkeuring naar mijn opdrachtgever.
Ben ik de tekstschrijver die je zoekt voor jouw website? Dan vind je hier mijn tarieven en mijn contactgegevens.